|
|
|
str. 1 | 2
|
|
Urodził się 12 maja 1898 roku w Przemyślu, syn Augusta, ślusarza na PKP i Marii z d. Holak. Po ukończeniu 8 kl. gimnazjum
w Stryju, po otrzymaniu świadectwa dojrzałości, 6 sierpnia 1914 r. wstąpił do Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego.
Jako strzelec pełnił służbę w 13 kompanii przydzielony do 3 Pułku Piechoty Legionów 2 Brygady. W krótkim czasie,
10 września 1914 r., został awansowany do stopnia starszego strzelca, a dwa miesiące później - do stopnia kaprala.
Od września do grudnia 1914 r. Roman Rudkowski służył na tyłach nieprzyjaciela w oddziale wywiadowczym, szpiegowsko-dywersyjnym,
|
z przydziałem do 2 Pułku Ułanów.
6 grudnia 1914 r. został wzięty do niewoli rosyjskiej. Po roku, w grudniu 1915 r., został wysłany
do obozu pod Moskwę, następnie na roboty polne w okolicach Jałty, skąd uciekł w lutym 1916 r. Wstąpił do biura wywiadowczego w Moskwie,
później w Taszkiencie. W kwietniu 1917 r. został wezwany do Kijowa na komendanta biura werbunkowego, mającego za
zadanie grupować jeńców legioniostów na Ukrainie. Pełnił służbę w II Korpusie Polskim na Wschodzie i w lutym 1918 r.
został wysłany przez gen. J. Hallera do Moskwy, skąd miał ściągnąć grupę polskich oficerów, byłych jeńców.
Po powrocie służył w 6 Pułku Ułanów jako wachmistrz. 11 maja 1918 r. wziął udział w bitwie
pod Kaniowem na Ukrainie, następnie z gen. Hallerem wyjechał do Bogusławca, gdzie przebywał aż do wyjazdu generała na Murmań -
później wysyłał mu tam żołnierzy.
W trakcie podróży na Murmań został aresztowany przez bolszewików i wysłany do
Piotrogrodu. Po dwóch dniach uciekł do Moskwy, gdzie 30 czerwca 1918 r. został ponownie aresztowany wraz z
por. Bolesławem Wieniawą-Długoszewskim i dwoma innymi oficerami (Rudką i Cebulskim). Przez cztery tygodnie więziony był na
"Tagance", skąd uciekł i przybył do Kijowa. Otrzymał rozkaz wyjazdu na Kaukaz gdzie
przydzielo go do II szwadronu 14 Pułku Ułanów w dywizji gen. L. Żeligowskiego.
15 października 1918 roku Rudkowski został awansowany do podchorążego.
12 grudnia 1918 r. przebywając w Odessie, razem z oddziałem ppłk. M. Żymirskiego,
został wzięty do niewoli przez petlurowców. 24 grudnia uciekł z niewoli i wstąpił do Wojska
Polskiego w Chełmie, gdzie został przydzielony do 2 pp Legionów. Dowodził m.in. plutonem i kompanią w I baonie.
Został mianowany podporucznikiem ze starszeństwem od 1 lipca 1919 r., a porucznikiem z dniem 1 kwietnia 1920 r.
3 sierpnia 1919 roku, pełniąc obowiązki dowódcy 3 kompanii, z dwoma plutonami w rezerwie, 1 km. od linii, w czasie
ataku dwóch baonów bolszewickich na I baon 2 pp Legionów, które przerwały linie obronne 2 i 4 kompanii, Rudkowski poderwał się
z dwoma plutonami do kontrataku. Dzięki tej akcji rozbił nacierające wojska przeciwnika, ratując równocześnie polski
batalion, który wycofywał się już ze swoich pozycji. Straty nieprzyjaciela wyniosły 56 zabitych i ciężko rannych
oraz 32 żołnierzy wziętych do niewoli. Zdobyto również dwa karabiny maszynowe.
8 sierpnia, pełniąc w zastępstwie funkcję dowódcy 3 kompanii, został wysłany pod wieś Zielony Ług, w celu
nawiązania łączności z oddziałem, który posuwał się w prawo od 2 pp Legionów. Wykonał samorzutnie atak na nieprzyjaciela,
który zajmował linię Biały Ług - Ślepnia w sile około dwóch batalionów i tym samym umożliwił dalszą akcję legionistów.
28 września, jako dowódca 1 kompanii 2 pp Legionów, w czasie natarcia trzech baonów bolszewickich na I baon 4 pp Legionów,
który przebywał na pozycjach Ugły Prudiszcze, uderzył w prawe skrzydło wroga, przez co wprowadził zamieszanie a w końcu
popłoch wśród bolszewickich żołnierzy. W tym samym czasie I baon 4 pp Legionów wspólnie z 1 kompanią zlikwidował atak
na Borysów. Orientacja i natychmiastowe uderzenie por. Romana Rudkowskiego umożliwiły polskim oddziałom zgrupowanym na
pozycjach wyjściowych jeszcze tego samego dnia wykonanie akcji rozszerzenia przyczółka mostowego Stary Borysów.
Zdobyto 2 karabiny maszynowe i 65 jeńców sowieckich.
W czasie odwrotu lipcowego 1920 roku, będąc dowódcą 3 kompanii 2 pp Legionów, podczas wycofywania się z okopów
niemieckich, otrzymał rozkaz pozostania na stanowisku przez 10 godzin, po odejściu pułku. Otoczony przez nieprzyjaciela,
bronił się, a później wobec beznadziejnej sytuacji przebił się wraz z kompanią. Po dwóch dniach dołączył do pułku.
26 lipca 1920 r., pod Cichą Wolą, w trakcie odpierania licznych ataków wroga został ciężko ranny w nogę.
Pomimo odniesionych obrażeń pozostał z kompanią na pozycji aż do chwili utraty przytomności. Od niewoli lub dobicia uratowali go jego
żołnierze.
Za swoją postawe podczas walk z bolszewikami Roman Rudkowski został odznaczony Orderem Virtuti Militari V klasy oraz
Krzyżem Walecznych.
Po leczeniu w Krakowie, 17 listopada 1920 r., powrócił do macierzystej jednostki z przydziałem do 1 kompanii ciężkich
karabinów maszynowych. Od lutego 1921 r. pełnił m.in. funkcję adiutanta dowódcy 2 DP Legionów, adiutanta dowódcy 4
Brygady Piechoty, a od listopada 1921 r. dówódcy kompanii w 6 Pułku Strzelców Podhalańskich.
2 kwietnia 1924 r. awansowany został do stopnia kapitana ze starszeństwem od 1 lipca 1923 r.
2 stycznia 1924 r. Rudkowskiego odkomenderowano do Szkoły Pilotów w Bydgoszczy, a w lipcu do Wyższej Szkoły Pilotów w
Grudziądzu, gdzie przebywał do września 1924 r. 1 października przeniesiono go do 3 Pułku Lotniczego na stanowisko
dowódcy eskadry myśliwskiej. Od kwietnia 1925 r. pełnił kolejno funkcję dowódcy eskadry treningowej w 6 Pułku Lotniczym
i w 1 Pułku Lotniczym. W maju 1927 r. został przydzielony do 8 pp Legionów, gdzie dowodził m.in. 5 kompanią, a od
czerwca był oficerem technicznym 11 Pułku Lotniczego. Od kwietnia 1930 r. kolejno dowodził eskadrą w 4 i 5
Pułku Lotniczym oraz dywizjonem w tej ostatniej jednostce. Został awansowany do stopnia majora ze starszeństwem od 1 stycznia 1935 r.
W kwietniu 1936 r. został mianowany dowódcą eskadry towarzyszącej w 4 Pułku Lotniczym i dywizjonu w 3 Pułku Lotniczym.
3 listopada 1937 r. ukończył I Kurs Wyższej Szkoły Lotniczej w Warszawie i następnie objął dowodzenie wydzielonym
z 4 Pułku Lotniczego (Toruń) II dyonem towarzyszącym w Bydgoszczy.
Był współpracownikiem Oddziału II Sztabu Głównego WP.
Awansowany do stopnia podpułkownika ze starszeństwem od 1 stycznia 1939 r.
|
|
|
cofnij